Aby zapewnić efektywne wypełnianie obowiązków sprawozdawczych w okresie przejściowym CBAM, zgodnie z rozporządzeniem 2023/1773 Komisja stworzy rejestr przejściowy CBAM. Rejestr ten będzie służył do składania sprawozdań CBAM. Rejestr przejściowy CBAM będzie stanowić podstawę do ustanowienia rejestru CBAM w okresie docelowym. Zgodnie z art. 14 rozporządzenia 2023/956 Komisja Europejska ustanowiła i administruje Rejestrem CBAM. W okresie przejściowym, który rozpoczął się 1 października 2023 r. rejestr CBAM nie zawiera wszystkich funkcjonalności, dlatego został nazwany „Rejestrem przejściowym CBAM”.

W chwili obecnej trwają prace po stronie państw członkowskich, aby umożliwić importerom dostęp do rejestru.

Przepisy art. 16. rozporządzenia 2023/1773 przewidują kary finansowe w kwocie od 10 do 50 Euro za tonę niezgłoszonych emisji. Kary są przewidziane w następujących przypadkach:

a)     zgłaszający objęty obowiązkiem sprawozdawczym nie podjął niezbędnych działań w celu dopełnienia obowiązku złożenia sprawozdania CBAM,

b)     sprawozdanie CBAM jest nieprawidłowe lub niekompletne, a zgłaszający objęty obowiązkiem sprawozdawczym nie podjął niezbędnych kroków w celu skorygowania zgłoszenia CBAM, jeżeli właściwy organ wszczął procedurę korekty.

Aktualnie wytyczne dotyczące metodyki i raportowania emisji wbudowanych są dostępne w języku angielskim na stronie KE (zakładka „guidance”) oraz na naszej stronie w zakładce „CBAM - Materiały do pobrania”. Komisja Europejska obecnie jest w trakcie tłumaczenia wytycznych na inne języki (wytyczne dla importerów będą dostępne również w języku polskim). Robocze tłumaczenie wytycznych w wersji z 18.08.2023 na język polski dokonane przez KOBiZE dostępne jest na naszej stronie w zakładce „materiały do pobrania”.

Zgodnie z art. 8 rozporządzenia 2023/1773, sprawozdania CBAM są składane w rejestrze przejściowym CBAM nie później niż miesiąc od zakończenia danego kwartału, przez zgłaszającego objętego obowiązkiem sprawozdawczym. Sprawozdanie będzie składane tylko w formie elektronicznej. Załącznik I ww. rozporządzenia zawiera szczegółowe informacje o danych przekazywanych w sprawozdaniu CBAM.

Więcej informacji można znaleźć na naszej stronie internetowej poświęconej mechanizmowi CBAM w punkcie dotyczącym okresu przejściowego oraz na stronach KE.

Jeżeli w dokumentach celnych (zgłoszeniu/deklaracji celnej) wskazany jest kod CN importowanego towaru, który jest ujęty w niniejszym załączniku I do rozporządzenia CBAM, a ich wartość przekracza wartość określoną dla towarów o niewielkiej wartości, o których mowa w art. 23 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009, wówczas emisje wbudowane takiego towaru podlegają mechanizmowi CBAM. Należy zaznaczyć, że nie ma znaczenia w jakim opakowaniu importowany jest towar, jeśli opakowanie to nie zostało zgłoszone odrębnym kodem CN. Ponadto mechanizmowi CBAM podlegają produkty przetworzone z tych towarów, powstałe w wyniku procedury uszlachetniania czynnego.

Spod działania mechanizmu wyłączone są jednak państwa i terytoria wymienione w załączniku III do rozporządzenia CBAM, tj. m.in. państwa EFTA.

„Zgłaszający sprawozdanie CBAM” jest podmiotem odpowiedzialnym za zgłaszanie emisji wbudowanych z przywożonych towarów na obszar UE. Zasadniczo zgłaszającym jest „importer”. W praktyce jednak istnieją różne opcje w zależności od osoby składającej zgłoszenie celne. W przypadku gdy w procesie przywozu uczestniczą różne podmioty, ważne jest, aby pamiętać, że za każdą tonę przywożonego towaru odpowiada dokładnie jeden zgłaszający, tj. że nie zgłasza się go dwukrotnie ani nie pomija towaru w sprawozdawczości. Zgodnie z wariantami przewidzianymi w unijnym kodeksie celnym (UKC) zgłaszającym może być (zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2023/1773):

• Importer, który składa zgłoszenie celne do dopuszczenia towarów do swobodnego obrotu we własnym imieniu i na własny rachunek;
• Osoba posiadająca pozwolenie na złożenie zgłoszenia celnego, o którym mowa w art. 182 ust. 1 UKC, która deklaruje przywóz towarów; lub
• Pośredni przedstawiciel celny, w przypadku gdy zgłoszenie celne składa pośredni przedstawiciel celny wyznaczony zgodnie z art. 18 UKC, jeżeli importer ma siedzibę poza Unią lub pośredni przedstawiciel celny zgodził się na obowiązki sprawozdawcze zgodnie z art. 32 rozporządzenia w sprawie CBAM.

Zgłaszający musi przedstawić Komisji Europejskiej za pośrednictwem przejściowego rejestru CBAM sprawozdanie CBAM za każdy kwartał zaczynając od IV kwartału 2023 r. do końca roku 2025, nie później niż miesiąc po zakończeniu danego kwartału.

Ze względu na wymogi administracyjne CBAM oczekuje się, że wielu importerów może skorzystać z usług przedstawicieli celnych, co oznacza że. importerzy mogą delegować swoje obowiązki. W przypadku gdy importer nie ma siedziby w państwie członkowskim UE, obowiązki sprawozdawcze CBAM mają zastosowanie do pośredniego przedstawiciela celnego. Jeżeli importerzy mający siedzibę w UE wyznaczą pośredniego przedstawiciela celnego, pośredni przedstawiciel celny może wypełnić obowiązki sprawozdawcze CBAM na rzecz importera.

Poza stroną KOBiZE, szereg informacji znajduje się na stronach KE poświęconych mechanizmowi CBAM, na których znajdują się też odpowiedzi na często zadawane pytania. Ponadto w przypadku dodatkowych wątpliwości, można kierować pytania do Krajowego ośrodka na adres mailowy: cbam@kobize.pl